Onderzoek Capgemini: Europese landen vaardiger in benutten voordelen open data

Europese landen slagen er steeds beter in om de voordelen van open data te benutten. 81 procent van de 28 lidstaten van de Europese Unie, inclusief Zwitserland, IJsland, Noorwegen en  Liechtenstein (EU 28+), beschikken over een gericht open data-beleid. Dit is een grote stap voorwaarts ten opzichte van 2015 toen slechts 69 procent van de landen beleid had geformuleerd rondom open data.

Dit blijkt uit een nieuw onderzoeksrapport dat door Capgemini Consulting is gepubliceerd ter gelegenheid van de International Open Data Conference. Het rapport Open Data Maturity in Europe 2016: Insights into the European state of play laat verder zien dat landen hun open data portals hebben verbeterd. Als de volwassenheid van de portals wordt gemeten, scoort Europa nu een gemiddelde van 64,3 procent tegenover 41,7 procent in 2015. Het rapport is op verzoek van de Europese Commissie geschreven in de context van de European Data Portal, die wordt gecoördineerd door Capgemini.

Volwassenheid
Het rapport laat een momentopname zien van de wijze waarop landen data toegankelijk maken. Hierbij is gekeken naar de vraag in hoeverre landen klaar zijn om open data te gebruiken en te promoten en in welk stadium van volwassenheid open data-portals zich bevinden. Daarnaast worden landen met elkaar vergeleken waardoor zij in staat zijn om van elkaar te leren om de ontwikkeling van open data te versnellen.

Implementatie
Het onderzoek heeft ook gekeken naar de vraag in hoeverre landen data ook daadwerkelijk als open data hebben gepubliceerd. Dit vraagt niet alleen om beleid en strategie, maar ook om de ontwikkeling van een portal om open data op één plek beschikbaar te stellen. Het traject om tot een volledige implementatie van open data te komen is door de EU 28+ landen al voor 57 procent voltooid, een stijging van 28,6 procent ten opzichte van 2015. Terwijl in 2015 negen landen nog geen open data-beleid hadden, is dit aantal dit jaar gedaald naar vijf landen. Landen investeren ook in het begrijpen van de impact van open data op hun economie en samenleving door middel van onderzoek en maatschappelijk debat. Het volwassenheidsniveau van open data-portals nam toe met 22,6 procent (van 41,7 procent in 2015 naar 64,3 procent dit jaar), onder meer door de ontwikkeling van meer geavanceerde mogelijkheden in landenportals. Dataportals bieden nu meer  gedifferentieerde dataformats en betere download-functionaliteit, waardoor er steeds meer data beschikbaar komt op de portal en het aantal bezoekers toeneemt. Het Europese Data Portal dat sinds november 2015 naar de data van alle nationale portals verwijst omvat nu bijna 640.000 datasets, ruim tweeënhalf keer zoveel data als bij de start. In 2016 zijn meer dan de helft van de EU 28+-landen voorlopers en trendsetters dankzij een robuust open data-beleid en geavanceerde open data portals, inclusief een duidelijke communicatiestrategie om het bewustzijn rondom open data te bevorderen.

Gebruikswaarde
Volgens Dinand Tinholt, VP en EU lead bij Capgemini is het is cruciaal dat landen vooruit blijven lopen met hun open data-agenda. “Regeringen moeten in actie komen om de vruchten te plukken van open data en om het volume aan beschikbare data te verhogen. We bereiken nu het kantelpunt. Landen zijn bijna klaar met het oogsten van het laaghangend fruit en hebben alle beschikbare data van acceptabele kwaliteit wel gepubliceerd. Deze data is nu op één plek beschikbaar, op het landenportal. Datakwaliteit en het verhogen van de hoeveelheid data in een format dat automatisch kan worden ingelezen is ook iets waarop landen zich nu meer op zouden moeten focussen. Europese regeringen beginnen de voordelen van open data steeds meer in te zien, van het verbeteren van de ruimtelijke ordening tot vervoer, luchtvervuiling en nooddiensten. Sommige publieke diensten willen hun data nog niet afstaan of met anderen delen. Alle overheden moeten inzien dat de gebruikswaarde van data exponentieel toeneemt wanneer het door ons allen wordt gebruikt en gedeeld.”

Aanbevelingen
Het rapport geeft aanbevelingen aan beleidsmakers en departementen die betrokken zijn bij open data-beleid. Om landen te helpen voortgang te boeken en om het benodigde niveau van volwassenheid te bereiken op het gebied van open data, zouden landen de volgende stappen moeten zetten:
- Finaliseer de open data-strategie en benadruk hierbij het belang van een juridische structuur waarin zaken worden geregeld zoals licenties, privacy aspecten en standaarden.
- Ontwikkel geautomatiseerde processen om data te verzamelen uit publieke administraties en focus op een consistente en coherente metadata kwaliteit.

Open data verwijst naar informatie die is verzameld, geproduceerd of betaald door publieke instellingen en die vrijelijk kan worden gebruikt, bewerkt of gedeeld door eenieder. De voordelen van open data omvatten een toenemende transparantie en verantwoording, naast financiële voordelen voor burgers, bedrijven en samenleving.

Potentiële markt
Een eerdere studie van Capgemini, gepubliceerd in 2015 bij de lancering van de European Data Portal, becijferde de potentiële markt voor open data in Europa op €325 miljard voor de periode 2016-2020. De Europese Unie heeft de European Data Portal in deze context gelanceerd. De Portal verzamelt informatie over data die beschikbaar wordt gemaakt in ieder Europees land. Tot op heden omvat dit 32 landen en links naar zo’n 640.000 data sets in heel Europa die tezamen een gevarieerde hoeveelheid leermiddelen en toepassingsmogelijkheden opleveren.

Bezoek voor meer informatie:
www.europeandataportal.eu/sites/default/files/edp_landscaping_insight_report_n2_2016.pdf
www.europeandataportal.eu/en/dashboard