De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) adviseert het voorstel voor een wijziging van de Wet hergebruik van overheidsinformatie aan te passen. Het voorstel, waarin het kabinet overheidsinstellingen aanmoedigt overheidsdata, inclusief persoonsgegevens, beschikbaar te stellen voor hergebruik, stelt onvoldoende grenzen volgens AP. Daardoor bestaat er een risico dat persoonsgegevens worden gedeeld zonder toestemming of medeweten van de mensen om wie het gaat.
Het wetsvoorstel moet ervoor zorgen dat zoveel mogelijk overheidsdata beschikbaar worden gesteld, bijvoorbeeld voor onderzoek, maar ook voor commercieel gebruik. Die data moeten volgens het voorstel ook doorzoekbaar zijn met software en te combineren zijn met andere data.
Overheidsinstellingen worden verzocht informatie openbaar te maken, tenzij zij zelf inschatten dat dat niet kan.
De AP ziet het belang van zogeheten ‘open overheidsdata’, bijvoorbeeld voor onderzoek. "Als het gaat om de hoeveelheid geplante bomen in een bepaalde wijk of de luchtkwaliteit in een gebied, is er natuurlijk geen bezwaar", zegt AP-vicevoorzitter Monique Verdier. "Maar waar het gaat om ménsen, en hun adres, hun telefoonnummer, hun eigendommen, is dat iets heel anders. Burgers zijn zelf baas over hun eigen persoonsgegevens. Het zou niet aan overheidsinstellingen overgelaten moeten worden om af te wegen of persoonsgegevens gedeeld kunnen worden. Uiteindelijk behoor jij zelf te beslissen over jouw data. Tenzij de wetgever – en dus niet een overheidsorganisatie zelf – bepaalt dat dat niet zo is."
De AP heeft zich eerder kritisch uitgelaten over het publiceren van persoonsgegevens in openbare registers, zoals het Handelsregister en het Kadaster. Het kabinet gaat het mogelijk maken dat thuiswerkende zzp’ers hun adres kunnen afschermen in het Handelsregister, maar standaard staat dit adres er nog steeds in. In het Kadaster blijkt het voorlopig niet mogelijk voor gewone mensen om hun adres af te schermen. Die openbare registers blijven dus de persoonsgegevens van de mensen die erin staan onvoldoende beschermen.
Datahandel en bedreiging
"Persoonsgegevens in het Handelsregister en het Kadaster zijn nu al openbaar en dat zorgt al voor problemen. Het kabinet maakt het met dit voorstel nóg makkelijker om persoonsgegevens uit die registers te halen", zegt Verdier. "Door er een algoritme op los te laten en de persoonsgegevens te combineren met andere bronnen, kunnen bedrijven bijvoorbeeld profielen maken van mensen om deze te verkopen: datahandel. Ook kan het nóg makkelijker worden om op te zoeken waar iemand woont, om diegene te bedreigen."
Maak hergebruik in principe verboden
In haar advies aan het kabinet pleit de AP ervoor om in de wet op te nemen dat hergebruik van persoonsgegevens in openbare registers in principe verboden is. En vervolgens in regels vast te leggen wanneer welke persoonsgegevens wél voor hergebruik beschikbaar mogen worden gesteld, en dus een uitzondering zijn op dat verbod. In de regels moet ook rekening worden gehouden met de vrijheid van mensen om hun gegevens toch voor hergebruik beschikbaar te laten stellen.
Zo kun je echt beschikken over je eigen persoonsgegevens.
5 december 2023 (halve dag online) Praktische en interactieve workshop met Nigel Turner In ons digitale tijdperk willen veel organisaties datagedreven worden en investeren zij fors in nieuwe technologieën om dit mogelijk te maken. Maar de...
28 maart 2024 (halve dag)Praktische workshop met Alec Sharp [Halve dag] Deze workshop door Alec Sharp introduceert conceptmodellering vanuit een non-technisch perspectief. Alec geeft tips en richtlijnen voor de analist, en verkent datamodellering op ...
28 maart 2023 Dit seminar met Mike Ferguson gaat dieper in op de ontwikkeling van dataproducten en ook hoe je een datamarktplaats kunt gebruiken om het delen van dataproducten in de hele organisatie te regelen en te delen om de time-to-value t...
9 april 2024Workshop met BPM-specialist Christian Gijsels over business analyse, modelleren en simuleren met de nieuwste release van Sparx Systems' Enterprise Architect, versie 16.Intensieve cursus waarin de belangrijkste basisfunctionaliteiten van E...
11 april 2024 Praktische workshop Datavisualisatie - Dashboards en Data Storytelling. Hoe gaat u van data naar inzicht? En hoe gaat u om met grote hoeveelheden data, de noodzaak van storytelling en data science? Lex Pierik behandelt de stromingen in ...
16 april 2024 Praktisch en interactief seminar met Nigel Turner Data-gedreven worden lukt niet door alleen nieuwe technologie en tools aan te schaffen. Het vereist een transformatie van bestaande business modellen, met cultuurverandering, een herontw...
24 en 25 april 2024 Organisaties hebben behoefte aan data science, selfservice BI, embedded BI, edge analytics en klantgedreven BI. Vaak is het dan ook tijd voor een nieuwe, toekomstbestendige data-architectuur. Dit tweedaagse seminar geeft antwoord ...
29 - 31 mei 2024Praktische driedaagse workshop met internationaal gerenommeerde spreker Alec Sharp over herkennen, beschrijven en ontwerpen van business processen. De workshop wordt ondersteund met praktijkvoorbeelden en duidelijke, herbruikbare rich...
Deel dit bericht