TNO en IKNL zetten in op AI voor oncologie

TNO en Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) slaan de handen ineen en gaan samenwerken op het gebied van innovatieve AI-oplossingen voor de zorg. Daarmee komen nieuwe, betere manieren beschikbaar om uit steeds grotere hoeveelheden data inzichten te genereren die helpen om de impact van kanker te reduceren.

De samenwerking werd beklonken tijdens een Mind Lab. Hierin lieten experts uit beide organisaties zoals artsen, epidemiologen, data scientists en klinisch informatici via pitches en demo’s zien hoe ze elkaar kunnen versterken door multidisciplinaire samenwerking.

AI in gezondheidszorg in opkomst
Binnen de gezondheidszorg is AI sterk in opkomst. TNO en IKNL zien dat AI ongekende mogelijkheden biedt naarmate er in de zorg steeds meer multimodale, maar ook internationale data beschikbaar is. Beide organisaties zetten zich er voor in dat AI op een verantwoorde manier ingezet wordt. “AI maakt het mogelijk de behandeling voor kankerpatiënten verregaand te personaliseren en te optimaliseren. Hiervoor wordt data gebruikt van verschillende ziekenhuizen en organisaties. Zo verhogen we de kansen op genezing en het voorkómen van ziekte. Het zijn dat soort resultaten die ons motiveren om vol in te zetten op AI in de zorg”, zegt Berry Vetjens, directeur Markt bij TNO Informatie en Communicatietechnologie.

Krachten bundelen
IKNL is een onafhankelijk kennisinstituut voor de oncologische en palliatieve zorg, en heeft als missie de impact van kanker te reduceren. Dat doet IKNL op basis van inzichten uit de Nederlandse Kanker Registratie (NKR). De NKR bevat gegevens over ziekte, zorg en uitkomsten waarmee de levensloop van alle patiënten met kanker in Nederland in kaart wordt gebracht.

TNO beschikt over diepe kennis om data te combineren en te analyseren zonder dat persoonlijke gegevens worden geopenbaard en gedeeld hoeven worden. Een van de technologieën die daarvoor worden ingezet is Secure Multiparty Computation (MPC). De samenwerking draagt bij aan de doelstellingen van de Nederlandse AI Coalitie (NL AIC) waarvan TNO is een van de founding fathers is. De NL AIC heeft als doel de Nederlandse activiteiten in AI te stimuleren, te ondersteunen en waar nodig te organiseren.

IKNL kwam onlangs als eerste met een open source oplossing voor de Personal Health Train. Door die oplossing te combineren met de MPC van TNO ontstaat er een nog rijker repertoire aan mogelijkheden om data veilig te combineren ten behoeve van de ontwikkeling van AI.

Duurzaam en verantwoord gebruik van patiëntgegevens voor AI
De geavanceerde privacy-vriendelijke data- en AI-oplossingen van TNO zijn nodig om verantwoord en duurzaam gebruik te kunnen maken van een toenemend aantal steeds meer verspreide bronnen met patiëntvertrouwelijke gegevens zoals de NKR. Door de handen ineen te slaan leggen TNO en IKNL een belangrijke basis om AI algoritmes te kunnen ontwikkelen die erop gericht zijn om het aantal patiënten met kanker te verminderen, meer patiënten te genezen of te zorgen dat ze langer blijven leven. Daarnaast richten de activiteiten zich op patiënten een betere kwaliteit van leven, maatschappelijke participatie en/of palliatieve zorg te bieden.

“Voor de ontwikkeling van hoge kwaliteit AI toepassingen is het cruciaal om data uit verschillende bronnen te kunnen combineren. Je wil bijvoorbeeld niet dat er door beperkte mogelijkheden in dataselectie bias in een AI algoritme wordt geïntroduceerd. Juist om die reden wordt er al zoveel waarde gehecht aan het populatie-gebaseerde karakter van kankerregistraties. Zodat elke patiënt met kanker vertegenwoordigd is. Ongeacht bijvoorbeeld in welk ziekenhuis deze is behandeld”, zegt Xander Verbeek, hoofd innovatie IKNL.

Open source oplossingen
De beide partijen werken al enkele maanden succesvol samen in de toepassing van MPC om modellen voor zogenoemde survival analyse te kunnen trainen op basis van gevoelige data van meerdere partijen. TNO en IKNL hebben voor 2020 de ambitie om hiervoor gezamenlijk privacyveilige open source software te ontwikkelen. Deze software zal breder inzetbaar zijn voor veel meer toepassingen in de gezondheidzorg. Op die manier komen deze innovaties maximaal ten goede aan de patiënt.