CBS start statistische analyse coronadata

Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft in nauw overleg met het RIVM, de GGD-en en GGD GHOR Nederland, het CBS gevraagd om statistische analyses uit te voeren op de beschikbare coronavirus-data uit de GGD teststraten. Daarmee wil het ministerie meer inzicht verkrijgen voor de bestrijding van de pandemie en de gevolgen voor specifieke groepen binnen de samenleving.

Het CBS maakt daarbij gebruik van data die het tot zijn beschikking heeft, zoals over inkomen, onderwijsniveau, arbeidspositie en woonsituatie. De statistische analyse op de combinatie van deze informatiestromen kan inzichten opleveren voor de bestrijding van Covid-19 en mogelijke volgende epidemieën.

Zo wordt duidelijk welke groepen precies positief, negatief of niet getest zijn. Deze analyses kunnen mogelijk helpen sneller te identificeren welke groepen zich meer of minder laten testen, welke beroepen een hoger risico lopen of wat bijvoorbeeld de invloed is van woon- of werkomstandigheden om positief getest te worden. Deze informatie kan bijdragen aan een meer gerichte bestrijding van het virus. Bijvoorbeeld voor GGD-en om te bepalen welke testlocaties het beste kunnen worden ingezet of voor het RIVM in de epidemiologische duiding en analyse, die wordt gebruikt bij de adviezen van het OMT over bijvoorbeeld versoepelingen.

Om analyse door het CBS mogelijk te maken is het van groot belang dat de gegevensuitwisseling veilig is en dat persoonsgegevens en privacy worden beschermd. De CBS-wet waarborgt die bescherming. Dat betekent dat direct na binnenkomst van de data bij het CBS de direct identificerende persoonskenmerken worden verwijderd. Persoonskenmerken worden bij het CBS vervangen door een pseudosleutel en er wordt nauwlettend gekeken of resultaten niet herleidbaar zijn naar personen. Ook worden de methode van onderzoek en de resultaten van de analyses altijd openbaar gemaakt, ongeacht de vraag wat dat betekent voor het bestaande overheidsbeleid. Het CBS is daarin onafhankelijk en objectief. GGD GHOR Nederland heeft – als bronhouder van de data – vooraf een Data Protection Impact Assessment (DPIA) uitgevoerd. Dat is een instrument om vooraf de privacy risico’s van een gegevensverwerking in kaart te brengen en maatregelen te kunnen nemen om die risico’s te verkleinen.

Eind juni worden de eerste analyseresultaten verwacht en de statistieken direct openbaar gemaakt, zodat deze gebruikt kunnen worden in de bestrijding van de pandemie. De gepseudonimiseerde brondata zullen daarna zo snel mogelijk beschikbaar worden gemaakt voor wetenschappelijk onderzoek door hiertoe bevoegde onderzoeksinstellingen. Ook wordt momenteel verkend of het zinvol en wettelijk mogelijk is om andere data, zoals vaccinatiedata, beschikbaar te maken bij het CBS voor statistisch onderzoek.