Waarom je nooit pie charts moet gebruiken in rapportages

In vrijwel iedere organisatie worden grafieken en figuren gebruikt om data inzichtelijk te maken. Daarbij kan het onder meer gaan om de ontwikkeling van de omzet, het verzuim van medewerkers of hoe een marketingcampagne heeft gepresteerd bij verschillende doelgroepen. In deze rapportages en presentaties worden vreemd genoeg nog steeds cirkeldiagrammen of pie charts gebruikt, terwijl het de meest onduidelijke figuren zijn die er bestaan. Want in plaats van inzicht leiden ze eerder tot verwarring.

Het is niet zo dat pie charts helemaal nergens goed voor zijn. In onderstaand voorbeeld is het juist een prima middel om duidelijk te maken hoe de verhouding is tussen mensen die dol zijn op deze manier van rapporteren en mensen die er minder enthousiast over zijn.

In het bovenstaande voorbeeld is het heel duidelijk. Je ziet direct dat een vierde van de mensen pie charts haat. Pie charts werken super in een binaire wereld. Maar de wereld en data zijn niet binair. Het gebeurt dan ook vaak dat pie charts worden gebruikt voor doeleinden waarvoor ze niet geschikt zijn. Als je echter echt iets duidelijk wil maken, is het gewoonweg geen handig middel.

Een voorbeeld om dit punt te onderstrepen: kunt je uit bovenstaande pie chart direct zien welke punt de grootste is? Zeer waarschijnlijk niet. Of je brein werkt uitzonderlijk snel. Als je dezelfde gegevens in een staafdiagram zet krijg je een heel ander beeld en zie je in een oogopslag wat de situatie is.

Hoe kun je verklaren dat het brein zoveel beter een staafdiagram weet te interpreteren? Onderstaand een overzicht van de zaken welke het brein het makkelijkst begrijpt als je naar een grote hoeveelheid data kijkt.

Bron: The Future of Data Visualization” – Jeffrey Heer

Wat is dan de beste manier om data in je bedrijf te visualiseren?
Er zijn twee best practices die in de meeste presentaties de beste keuze zijn om een boodschap goed over te brengen. Vaak ligt de focus van een presentatie op ROI: of het nu gaat om marketing, financiën, sales of de HR-afdeling. Doel is om de prestaties van de afdeling te begrijpen en inzichtelijk te maken voor anderen. Zo worden de prestaties vaak afgezet tegen concurrenten of andere producten. Ook zie je dat men graag inzicht wil in de prestaties in een bepaald tijdsframe.”

Daarom adviseer ik twee typen grafieken om data te visualiseren:
1. Het horizontale staafdiagram

Horizontale staafdiagrammen zijn perfect als je prestaties wil vergelijken en bijvoorbeeld inzicht wil krijgen in kosten. Als je veel factoren hebt die met elkaar vergeleken moeten worden zoals producten, bedrijfsonderdelen, medewerkers, dan is dit de meest krachtige visualisatie.

2. Een lijngrafiek

Lijngrafieken worden gebruikt om een kwantitatieve waarde in een bepaalde tijd weer te geven. Het laat heel goed zien wat de trends en onderlinge verbanden zijn. Lijngrafieken helpen ook om bijvoorbeeld wereldwijde groei in kaart te brengen. Als je een lijngrafiek gebruikt dan is het slim om het aantal lijnen te beperken tot 3 of maximaal 4 zodat de grafiek eenvoudig te interpreteren blijft.

Gebruik je een oplossing voor datavisualisatie? Schakel indien mogelijk desnoods de optie voor de pie chart uit. Hiermee wordt veel verwarring en tijdverlies voorkomen. En daar is uiteindelijk iedereen in de organisatie bij gebaat